استفاده بیش از اندازه از اینترنت و ساعت ها حضور در فضای مجازی از نشانه های اعتیاد به اینترنت است. در این فضا کودکان، نوجوانان و جوانان بیشتر در معرض اعتیاد به اینترنت قرار دارند و با توجه به اینکه بیشتر کاربران فضای مجازی را نوجوانان و جوانان تشکیل میدهند بنابراین بیشتر از سایر افراد جامعه در معرض اعتیاد اینترنتی قرار دارند.
اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی را میتوان پدیدهای رایج در زندگی های امروزی دانست. شاید خود شما نیز به این نوع اعتیاد دچار باشید یا آن را در یک یا چند نفر از اطرافیان تان سراغ داشته باشید. بر خلاف آن چیزی که اکثر افراد فکر میکنند، اعتیاد به اینترنت از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا توانایی فرد در انجام کارهای روزانه را کاهش میدهد و باعث میشود تا زمان زیادی را در طول روز از دست بدهد. اعتیاد به اینترنت قابل درمان است، ولی ابتدا قبل از اقدام برای درمان باید در مورد نشانه های اعتیاد به اینترنت و پیامدهای منفی که بر روی زندگی شما میگذارد اطلاعاتی کسب کنید.
نشانه های اعتیاد به فضای مجازی:
افرادی که درگیر اعتیاد به فضای مجازی هستند، معمولا نشانهها و علائم زیر را دارند:
- افرادی که زمان زیادی را در شبکه های اجتماعی صرف میکنند و مدام پست و پیام میگذارند و هر کاری که انجام میدهند، در فضای مجازی منتشر میکنند.
- افرادی که با حضور در فضای مجازی درد و غم خود را فراموش میکنند.
- افرادی که نمیتوانند موبایل، تبلت یا لپ تاپ خود را لحظهای از خود جدا کنند و در صورتی که آنها را همراه نداشته باشند، دچار اضطراب و استرس میشوند.
- افرادی که به دلیل استفاده بیش از حد از فضای مجازی از درس و کار و زندگی میافتند.
- افرادی که میل و نیاز شدیدی به حضور روزافزون در فضای مجازی در خود احساس میکنند و این میل به هیچ شکلی کاهش پیدا نمیکند.
- افرادی که علاقه به معاشرت و حضور در فضاهای اجتماعی حقیقی را از دست میدهند.
- افرادی که سلامت خود را نادیده میگیرند.
- افرادی که متوجه گذر زمان نمیشوند.
- افرادی که به سختی میتوانند روی چیزی تمرکز کنند.
- افرادی که فعالیت فیزیکیشان کاهش مییابد.
- افرادی که دچار پرخوری یا کمخوری میشوند.
- افرادی که در صورت نبود اینترنت و عدم حضور در شبکههای اجتماعی دچار اضطراب، پریشانی یا خشم میشوند
- افرادی که در حین رانندگی یا مکالمه با دیگران شبکههای اجتماعی و پیامرسانها را چک میکنند.
- افرادی که به دیگران درباره میزان حضور خود در فضای مجازی دروغ میگویند.
- افرادی که از دوستان و خانواده دوری میکنند.
- افرادی که بابت عدم موفقیت در زندگیشان دچار ترس و استرس هستند.
عوارض اعتیاد به فضای مجازی:
مضرات شناخته شدهی اعتیاد به اینترنت عبارتند از:
- امکان بروز نقایص جسمانی
- افت عملکرد اجتماعی
- برهم خوردن تعادل هیجانی و واکنش های احساسی
- استفاده تکانشی از اینترنت و وابستگی به اینترنت
موضوع مشکل ساز در مورد این اختلال این است که چنانچه شما به آن مبتلا باشید، در عصر دیجیتال، اینترنت همه چیز را در بر گرفته و همگی به شکل نامحدودی توسط تکنولوژی محاصره شدهایم و به عنوان یک جامعه، بیشتر کارهایی که انجام میدهیم میتواند توسط اینترنت صورت میپذیرد، بنابراین حل مسئله وابستگی به اینترنت دشوار میشود.
اگر شما مبتلا به این اختلال باشید، احتمالا استفاده بیش از حد از اینترنت، روی روابط شخصی، زندگی کاری، وضعیت مالی یا درس شما تأثیر گذاشته است.
افراد مبتلا به این اختلال ممکن است خودشان را از دیگران جدا کنند و زمان زیادی را در انزوای اجتماعی بگذرانند و بدین ترتیب تأثیر منفی بر روابط شخصی خود بگذراند.
همچنین ممکن است عدم صداقت و اعتماد بروز پیدا کند به دلیل اینکه افراد وابسته به اینترنت تلاش میکنند تا مقدار زمان آنلاین بودن خود را انکار یا پنهان کنند. علاوه بر این، این افراد ممکن است نقابهای آنلاین برای خود ایجاد کنند تا رفتار آنلاین خود را تحت پوشش آن انجام دهند.
ممکن است مشکلات مالی جدی نیز به دلیل کار نکردن یا ورشکستگی به علت خریدهای آنلاین مکرر، بازی آنلاین یا قمار آنلاین، به وجود آید.
همچنین معتادان به اینترنت ممکن است در ایجاد ارتباطات جدید دچار مشکل شوند و از نظر اجتماعی منزوی شوند، زیرا آنها در محیط آنلاین نسبت به محیط فیزیکی احساس راحتی بیشتری دارند.
راه های درمان اعتیاد به اینترنت چیست؟
اولین گام در درمان این است که تشخیص دهیم مشکلی وجود دارد. اگر باور داشته باشید که مشکلی ندارید، احتمالا در جستجوی درمان هم بر نخواهید آمد.
یکی از مشکلات فراگیر اینترنت این است که اغلب قابل ثبت و محاسبه نیست و هیچ محدودیتی ندارد. شما پشت یک صفحه پنهان هستید و بعضی چیزهایی که ممکن است به صورت آنلاین بگویید یا بعضی کارهایی که ممکن است به صورت آنلاین انجام دهید، از آن دسته هستند که هرگز در دنیای واقعی و فردی انجام نمیدهید.
بعضی باور دارند که اختلال اعتیاد به اینترنت یک بیماری زودگذر است و اظهار میدارند که معمولا خودش، خود به خود درمان میشود.
پژوهشها نشان دادهاند که برای رهایی از اعتیاد به اینترنت، رفتار اصلاحی قابل دست یابی و موفقیت آمیز است. رفتارهای اصلاحی عبارتند از نرم افزارهایی که ساعات استفاده از اینترنت، نحوه استفاده و نوع سایتهای مورد بازدید را کنترل می کنند.
یکی دیگر از راه های درمان اعتیاد به فضای مجازی دارودرمانی است. به این دلیل که اگر شما مبتلا به این اختلال باشید، احتمالا به یک اختلال زیربنایی اضطراب یا افسردگی نیز مبتلا میباشید که با دارو قابل درمان است.
عموماً باور بر این است که اگر شما افسردگی یا اضطراب را درمان کنید، اعتیاد به اینترنت نیز در پی آن بهبود مییابد. مطالعات نشان دادهاند که داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب تأثیر عمیقی روی ساعات صرف شده در اینترنت میگذارند و در بعضی موارد با نرخی بین شانزده تا سی و پنج ساعت در هفته موجب کاهش استفاده از اینترنت میشوند.
همچنین مطالعات نشان داده است که فعالیت فیزیکی نیز میتواند با افزایش سطح سروتونین در درمان اعتیاد به فضای مجازی مؤثر باشد.
چگونه اعتیاد به اینترنت را ترک کنیم؟
۱- میزان مصرف اینترنت را بنویسید!
یک دفترچه بردارید و میزان مصرف روزمره اینترنت را بنویسید. زمان استفاده، سایتها یا اپلیکیشنهای مورد استفاده، حسی که هنگام گشت و گذار در اینترنت دارید، انگیزه شما برای آنلاین شدن و ساعت استفاده را یادداشت کنید.
یادداشتها را بعد از یک هفته مرور کنید تا الگوی استفاده از اینترنت را بفهمید و از مدت زمانی که در اینترنت صرف میکنید آگاهی بیشتری پیدا کنید.
۲- برای استفاده از اینترنت تایمر تنظیم کنید!
یکی از راههای محدود کردن مصرف اینترنت، تنظیم محدودیت زمانی یک الی دو ساعته است. بعد از این زمان، دسترسی به اینترنت را برای خود ممنوع کنید.
۳- بازه زمانی استفاده از اینترنت را به بازه های ۱۵ دقیقهای بشکنید!
اگر هر روز به دفعات زیاد اینترنت را چک میکنید، ترک آن برایتان دشوار است. به همین دلیل بهتر است ابتدا میزان استفاده از اینترنت را به بازههای پانزده دقیقهای بشکنید. یعنی ابتدا هز پانزده دقیقه یک بار اینترنت را چک کننید و به مرور این زمان را افزایش دهید. مثلاً بعد از مدتی، هر سی دقیقه یک بار اینترنت را چک کنید، بعد هر ۴۵ دقیقه یک بار و الی آخر.
۴- محرکها را از خود دور کنید!
موبایل، تبلت و کامپیوتر خود را در موقعیتهای اجتماعی خاموش کنید. اگر موبایلتان روشن و در دسترس باشد احتمال بیشتری وجود دارد که بخواهید آن را چک کنید.
اگر در حال وقت گذرانی با دوستان و خانوادهتان هستید، موبایل را خاموش یا در حالت سایلنت و در جایی دور از دسترس قرار دهید.
۵- موبایل را شبها در اتاق دیگری قرار دهید!
شبها هنگام خواب موبایل را در اتاق دیگری قرار دهید. با این کار هنگامی که به رختخواب میروید در صفحات اینترنت جست و جو نخواهید کرد.
در اینستاگرام ما را دنبال کنید تا هر روز با مطالب بسیار مفید خانم دکتر واثقی، بتوانید یه زندگی آرامبخش را تجربه کنید.
لینک اینستاگرام