زبان بدن چیست ؟ با دانستن 10 نکته‌ زبان بدنتان را ارتقا دهید

What is body language? Improve your body language by knowing 10 tips

موضوع زبان بدن موضوعی بسیار مهم در ارتباط بین فردی است و حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد، البته نه با گفتن زبانی، بلکه با زبان بدن، با دنبال کردن این مطلب کیفیت روابطتتان را ارتقا خواهید داد و به باورهایی خواهید رسید که زبان بدن در انتقال مفاهیم و افکارتان چقدر نقش بالایی دارد. چون دنیای ما نیازمند ارتباط است و ما نمی‌توانیم ارتباط نداشته باشیم. پس باید قوانین ارتباط را با آگاهی از نکته‌هایی در خصوص زبان بدن ، رعایت کنیم.

آشنایی با اهمیت زبان بدن و ارتباط غیرکلامی:

در ارتباط، لزوما کلام نیست که ایفا کننده نقش و تعیین کننده و یا انتقال دهنده پیام است، صحبت نکردن خود نوعی ارتباط است، همین که صحبت نمی‌کنیم با زبان بدن پیامی را به طرف مقابل انتقال می‌دهیم.

وقتی یک ارتباط خوب شکل نگیرد هر دو طرف سهیم هستند و هر دو طرف در این ناکارآمدی ارتباط، نقش دارند. عمده پیام‌های ما پیام‌های غیرکلامی هستند که شامل زبان بدن می‌شود. چون ما دو نوع پیام داریم، پیام کلامی و پیام غیرکلامی ( شامل چیزهایی که شما در ارتباط می‌بینید یا همان زبان بدن ).

میزان اثر بخشی در ارتباط، ۹۳ درصد غیرکلامی و تنها ۷ درصد کلامی است. در نهایت بدانید زبان بدن سهم زیادی دارد. خیلی وقت‌ها شما در رابطه یا همسرتان حرف نمی‌زنید ولی اتفاقاتی بینتان می‌افتد که رابطه‌ی شما را دچار مشکل می‌کند.

زبان بدن بلندترین صداها را دارد. زبان بدن با اینکه کلامی ندارد اما اغلب به صورت غریزی و ناخودآگاه است.

یعنی گاهی بدون اینکه خودتان متوجه شوید، طرف مقابل به شما می‌گوید: چرا اینجوری هستی، و احتمالا با تعجب پاسخ می‌دهید: چه جوری هستم؟ خودتان متوجه پیامی که می‌دهید، نیستید!

بنابراین زبان بدن بخشی ناخودآگاه و غریزی است. ما باید بسیار نسبت به بدنمان هوشیار باشیم. ارتباط از طریق زبان بدن غیرقابل برگشت است، مثل آبی که ریخته شده یا تیری که از کمان رها می‌شود.

مثل کلام و حرفی که زده شده، زبان بدن هم همینطور است، اگر رفتار یا کاری کرده‌اید، اثر خودش را می‌گذارد. نکته مهم در ارتباطات ناهماهنگی بین زبان بدن و زبان کلام است، یعنی شما با زبانتان چیزی می‌گویید ولی ظاهر شما و زبان بدن شما چیز دیگری را نشان می‌دهد. مثلا نیشخندی که می‌زنید نوعی زبان بدن است و پیام دیگری را به طرف مقابل می‌دهد و این ناهماهنگی، سوتفاهم ایجاد می‌کند.

طرف مقابل نمی‌فهمد قصد شما مسخره کردن است یا خیر، باید به حرف شما توجه کند یا زبان بدن شما. خبر خوب اینجاست که مهارت‌های ارتباطی چه کلامی و چه غیرکلامی، اکتسابی هستند، یعنی قابل یادگیری و توسعه هستند.

شاید برایتان مفید باشد: زبان بدن و زبان چهره و تاثیر آن در روابط با اطرافیان

در یک تعریف خیلی مشخص درباره‌ی زبان بدن می‌گویند:

زبان بدن مجموعه‌ای از رفتارهای غیرکلامی و فیزیکی است که در آن فرد بدون صحبت کردن قادر است به انتقال پیام و برقراری ارتباط با دیگران بپردازد. برای مثال:

ظاهر شما به دیگران پیام می‌دهد: نوع پوشش و نوع راه رفتن، مهم است. دستتان را در جیبتان می‌کنید؟ حرکات بدن شما، حرکات دست شما، نوعی انتقال غیرکلامی است.
نوع نگاه کردن شما به طرف مقابل: این نگاه کردن است که گاهی انسان‌ها را بیچاره می‌کند. چگونه نگاهش کردی که طرف مقابل را دیوانه خودت کرده‌ای یا چگونه نگاه کردی که طرف مقابل فکر می‌کند چشم غره رفتی!

در نگاه کردن بسیار کلام نهفته است. تماس چشمی با طرف مقابل نوعی زبان بدن است و باعث می‌شود طرف مقابل حس کند حواس شما به اوست.

نوع دست دادن می‌تواند پیام منتقل کند.
وقتی شما پوزخند می‌زنید، کنایه و لبخند تلخی که بر لبتان می‌نشیند به طرف مقابل پیام می‌دهد.
در کنار زبان بدن تاثیر لحن هم هست: لحن یعنی حرفی را بلند، کوتاه، یواش، با داد زدن بیان کنید، اینها لحن است. نحوه گفتن، یک جور ارتباط غیرکلامی و زبان بدن است. اینکه با صدای بم، زیر، سریع، قوی، بیان شود. لحن شما نشانگر عصبانیت، اعتماد بنفس، خشم، اشتیاق، طعنه، تسلط می‌باشد.

تماس با دکتر زهره واثقی

تماس با شعبه اندرزگو

تماس با شعبه انقلاب

10 نکته مهم درباره‌ی زبان بدن:

بنابراین زبان بدن پیام‌های مختلفی را انتقال می‌دهد. یادتان باشد در معاشرت با آدم‌ها، همسر، دوست، همکار و… اگر می‌خواهید مراقب زبان بدنتان باشید یا قدرت ارتباطتان را گسترش دهید به این موارد توجه کنید:

1) دقت کنید کلامتان با نشانه‌های غیرکلامیتان تطبیق داشته باشد:

یعنی طوری با طرف صحبت کنید که پیام‌های زبان بدنتان مغایر کلامتان نباشد. اگر با هم مغایر باشند در طرف مقابل حس سردرگمی ایجاد می‌شود و حس می‌کند به حرف‌های او توجهی نداری و اساسا برای او احترام قائل نیستی.

2) زبان بدن تا حدودی ماهیت ناخودآگاه دارد:

بدون اینکه قصدی داشته باشید رفتاری انجام می‌دهید که طرف مقابل می‌رنجد و زبان بدنی و غیرکلامی تو، حاوی احساسات درونی توست. پس باید حواسمان باشد در رابطه با همسر و دیگران کاری نکنیم که نگاه ناخودآگاه خیلی قالب باشد.

3) بی‌توجهی ما به طرف مقابل پیام می‌دهد که ما به آن دیوار سنگی می‌گوییم:

بی‌توجهی ما برای همسر و همراه ناراحت کننده است. بنابراین گاهی نمی‌توانیم خیلی از رفتارها را به خاطر ناخودآگاه بودن آن کنترل کنیم ولی می‌توانیم تلاش کنیم و جلوی دلخوری‌های جدید را بگیریم و ما هیچ وقت به دنبال به صفر رساندن مشکلات زندگی نیستیم.

ما می‌گویم اگر کمی حواستان جمع باشد عالی است و می‌تواند در زندگی نشان دهنده تلاش برای حال خوب خود و خانواده باشد.

4) انگشت اشاره را به سمت طرف مقابل نگیرید:

گاهی ما با هم به مشکل برخواهیم خورد و این طبیعی است اما یادتان باشد گاهی زبان بدن ما باعث تشدید شدن مشکل می‌شود، موضوع اصلی کنار می‌رود و خصومت دیگری شکل می‌گیرد.

اینکه شما انگشت نشانه‌تان را به سمت طرف مقابل بگیرید مفهوم محکوم کردن آن انسان را می‌دهد و او را در حالت دفاعی قرار می‌دهد. هیچ وقت انگشت دستتان را به سمت طرف مقابل نگیرید.

در روابط زناشوبی اگر از طرف مقابل ناراحتید هیچگاه نگویید:

تو انسان بدی هستی.
تو رفتارت مزخرف است.

بگویید من این رفتار را نپسندیدم! این گونه طرف مقابل موضع دفاعی نمی‌گیرد. پس مراقب انگشت اشاره‌تان باشید.

5) تماس چشمی:

چشم راه ارتباط صمیمی بین آدم‌هاست و خیلی مهم است. کسانی که عاشق هم هستند کسانی که با چشم‌هایشان با هم صحبت می‌کنند نشان می‌دهند که چشم، دریچه‌ای رو به قلب است.

بنابراین کمی در ارتباط یا همسرتان به او نزدیک شوید. توی چشم‌هایش نگاه کنید و ارتباط چشمی خود را با او بیشتر کنید حتما لازم نیست مدام با او حرف بزنید گاهی لازم است که فقط گفتگوی غیرکلامی را بین خودتان تقویت کنید.

کارهایی مثل در آغوش کشیدن، تماس چشمی و… اینها باعث قوی شدت ارتباط می‌شود.

عدم ارتباط چشمی به معنای پنهان کاری یا مخالفت تعبیر می‌شود. گاهی کسی سوالی از شما می‌کند اما در چشم‌هایش نگاه نکرده و طفره می‌روید. بعضی اوقات نگاه در چشم نکردن یعنی من دارم چیزی را پنهان می‌کنم. ممکن هم هست که شما این کار را نکرده باشید اما این پیام را می‌دهد.

6) تاثیر لب و لبخند:

حتی یک حالت نسبتاً خنثی چهره نیز می‌تواند سرد باشد. در ارتقا ارتباط غیرکلامی لازم است ماهیچه‌های صورت خود را شل کنید، گوشه‌های دهان خود را کمی به سمت بالا بچرخانید و در طول مکالمه هر از گاهی لبخند بزنید.

یک مکالمه یا یک ارتباط جدید را با یک لبخند بزرگ شروع کنید. این باعث می‌شود که به همان اندازه دوستانه‌تر دیده شوید و هم مغز خودتان را فریب دهید تا احساس راحت‌تر و اعتماد بنفس بیشتری داشته باشد.

لبخندهای غیر صادقانه معمولاً چشم‌ها را درگیر نمی‌کند. آنها می‌توانند در پاسخ به ناراحتی رخ دهند. حواسمان به پوزخند یا لبخندهای جزئی که به دنبال ابراز نارضایتی یا تحقیر می‌آید، باشد که می‌تواند منتقل کننده‌ی عدم اطمینان، تحقیر یا بیزاری باشد.

در مقابل لبخند همراه با تماس چشمی پایدار یا یک نگاه طولانی، می‌تواند نشان دهنده جذابیت باشد.

7) استفاده از موبایل حین ارتباط مخرب است:

نکته‌ی مهم در ارتباطات غیرکلامی این است که زمانی که شما مشغول گفتگو با طرف مقابل هستید متاسفانه از گوشی استفاده کنید و هم زمان با گوش دادن، در فضای مجازی هم سیر کنید. این کار آسیب زننده است!

یاد بگیریم که اجازه ندهیم گوشی موبایل بر ما حاکمیت داشته باشد! این هنر افراد است که بتوانند ارتباط خود با گوشی و فضای مجازی را مدیریت کنند.

هر چقدر بهتر این را مدیریت کنید، قوی‌تر هستید. کسانی که بدون گوشی موبایل خوابشان نمی‌برد، کسانی که گوشی موبایل مدام به دستشان چسبیده است، اعتیاد دارند و حتما آسیب می‌بینند و در ارتباط‌هایشان دچار چالش هستند. پس یاد بگیرید آرام آرام این را مدیریت کنید.

8) توجه به اهمیت ارتباط غیرکلامی در زندگی مشترک:

نکته بعدی در مورد ارتباط با همسر در زندگی مشترک و تاثیر زبان غیرکلامی، زمانی است که همسرتان در حال صحبت کردن در مورد موضوع مهمی است، کنار او بنشینید توی چشم‌هایش نگاه کنید و با حرکت سر او را تایید کنید.

این نشان دهنده تمایل، تایید و دقت شما در گوش دادن به حرف‌های اوست. این کار گرفتن دست او و ارتباط چشمی یا با سر تایید کردن، به طرف مقابل احساس امنیت می‌دهد و صمیمیت را افزایش می‌دهد.

9) تفاوت زبان بدن در مردان و زنان:

این تفاوت‌ها ساختاری و فیزیولوژیکی است و براساس الگوهای فرهنگی، خانوادگی و تربیتی در جوامع مختلف، متفاوت است و موضوعی بین فرهنگی است. به طور مثال در جامعه‌ی ما:

خانم‌ها بهتر از آقایان زبان بدن را متوجه می‌شوند.
یا زنان در نشان دادن علائم غیرکلامی نامحسوس در بیان مقصود خودشان نسبت به مردان مهارت بیشتری دارند.
یا خانم‌ها از لبخند زدن بیشتر برای احترام گذاشتن استفاده می‌کنند.

ما باید زبان بدن همسرمان را بشناسیم هر کدام از زوجین رفتارها و کارهایی را برای تحت تاثیر قرار دادن طرف مقابل انجام می‌دهند. یا برای بیان علایق و برای عوض کردن عقیده کسی کارهایی را انجام می‌دهند که بیانگر احساسات درونی آنهاست.

هرچقدر مردان هوش هیجانی بالاتری داشته باشند بهتر می‌توانند احساسات خانمشان را بخوانند. البته گفتگو کردن هم لازمه‌ی این هست، اما به مرور وقتی با همسرتان در ارتباط هستید متوجه می‌شوید اگر بتوانید ارتباط غیرکلامی را بشناسید، می‌توانید با او بهتر ارتباط برقرار کنید.

10) لزوما پیام شما توسط طرف مقابل، درست دریافت نمی‌شود:

خیلی وقت‌ها شما حرفی را می‌زنید و قصدی هم ندارید، اما طرف مقابل دچار سوتفاهم می‌شود. بنابراین برای اینکه از رفتارهای تکانشی و آسیب‌های ناشی از سوتفاهم جلوگیری کنیم، گاهی لازم است از زبان کلامی کمک بگیریم و اجازه ندهیم طرف مقابل دچار سوتفاهم شود.

یعنی زبان کلام برای رفع سوتفاهم به کمک زبان بدن می‌آید.

زبان بدن گستره‌ی فراوانی دارد و شما می‌توانید با افزایش سواد ارتباطی خود، از طریق شرکت در کارگاه‌های روانشناسی، یا کمک از مشاوره زوج یا خانواده ، بر میزان خوشبختی خودتان با شناخت کامل اثرات زبان بدن و افزایش مهارت‌های ارتباطیتان بیفزایید.

آشتی بودنِ آدم‌ها را از ارتباط دستانشان با جهان می‌توان دید.
دستانِ آدم‌های آشتی، کاری جز در آغوش کشیدن و نوازش کردن انجام نمی‌دهند.
نه با دستانشان خط و نشان می‌کشند، نه تنبیه می‌کنند، نه سرد ارتباط برقرار می‌کنند و نه اجتناب می‌کنند.
دستانِ آدم‌های امن، پناهگاهند.
دستانِ امنی برای خودمان باشیم.