کودک لجباز به چه کودکی گفته می‌شود؟

یکی از مسائلی که والدین خیلی با آن درگیر هستند و همیشه می‌پرسند این است که :

• با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم ؟

• برای اینکه فرزندمان به حرف ما گوش کند، چه راهکاری وجود دارد؟

• چکار کنیم که اتاق خود را مرتب کند؟

چه راهکارهای اساسی در برخورد با لجبازی کودکان وجود دارد؟

در اینجا به تعدادی از راهکارها، برای اینکه بدانیم با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم اشاره می کنیم.

1) آگاهی از عواطف و احساسات:

زمانی ما می‌گوییم فرد لجباز است که، لغت متناسب با احساس او را پیدا نکنیم.

بنابراین، ما باید احساسات مثبت و منفی(خوب و بد) خودمان را بشناسیم.

یکی از عواملی که می‌تواند زمینه ساز لجبازی باشد،زمانی است که فرد احساس خود را نشناسد.

وقتی شخص به احساسات و هیجانات خود و اطرافیانش شناخت نداشته باشد، نمی‌تواند واکنش مناسبی نسبت به خود و دیگران داشته باشد.

پس وقتی فرد و اطرافیان واکنش مناسبی دریافت نکنند ،عکس العمل مناسبی هم نخواهند داشت. 

در واقع کودک و یا فرزند ما به علت عدم آگاهی از نحوه‌ی ابراز هیجانات و احساس خود، این شیوه را به کار می برد. 

به  شناخت نحوه‌ی ابراز هیجانات و احساسات ، سواد عاطفی یا سواد هیجانی می گوییم.

اگر به دنبال این هستید که بدانید با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم، توجه نمایید: 

در برخورد با کودکان لجباز به خاطر بسپاریم که لجبازی در یک شب ایجاد نمی‌شود که  بتوان در یک شب آن را درمان نمود.

گفتنی است ما دو نوع احساسات داریم:

• احساسات منفی مانند: عصبانیت، خشم، ناراحتی و …

• احساسات مثبت مانند: شادی، عشق، خوشحالی.و …

احساسات وقتی منفی شود،یعنی زمانی که فرزند دچار عصبانیت، خشم و… شود و در این هنگام وقتی کودک نداند باید چگونه با این احساسات منفی روبه‌رو شود، باعث بروز لجبازی در فرزند می‌شود.

پس شناخت درست از احساسات کودک و نحوه برخورد صحیح فرزند و والدین با این احساسات و هیجانات باعث پیشگیری از بروز لجبازی در فرزند می‌گردد.

یادمان باشد که این احساسات و هیجانات در جنس مونث و مذکر با هم متفاوت هستند.

در مورد تفاوتهای مردها و خانم ها بیشتر بدانید :

اولین اختلاف ساختاری : تفاوت در تمرکز دیداری

زنان شنیداری و مردان دیداری

اختلاف ساختاری تجسم فضایی بین زن و مرد

تفاوت های رفتاری زن و مرد در خانواده

2) نصیحت درمانی نکنید:

در بحث روانشناسی همواره به والدینی که به دنبال این سوال هستند که با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم؟ تاکید می گردد نصیحت درمانی نکنید.

همانطور که در بالا گفته شد لجبازی در کودک در یک شب ایجاد نمی‌شود،بنابراین رفع این اختلال در کودک، در یک شب هم درمان نمی‌گردد.

برای درمان لجبازی در کودک ما نیاز به رفتار درمانی داریم،در حقیقت ما باید رفتار را ایجاد کنیم.

ما با رفتارمان به کودک آموزش می‌دهیم که در مواجهه با احساسات منفی چگونه به طور صحیح و معقولانه برخورد نماید.

وقتی ما با رفتارمان به فرزند نحوه مواجهه با احساسات منفی را آموزش می‌دهیم، به سمت رفتارسازی حرکت می‌نماییم.

یادمان باشد شکل گیری رفتار در مغز صورت می‌پذیرد،بنابراین شکل‌گیری رفتار یک روند است که ممکن است چندین ماه به طول بیانجامد.

بنابراین چندین ماه زمان می‌برد تا شما بتوانید یک رفتار صحیح و درست را در کودک و فرزند دلبندتان ایجاد کنید.

3) نحوه برخورد با لجبازی کودکان در سنین مختلف:

شما که به دنبال پاسخ این سوال هستید که با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم باید بدانید که:

قبل از اینکه ما عنوان لجبازی را به کودک اطلاق کنیم، یادمان بماند که لجبازی در یک سنینی کاملا طبیعی است.

پس اگر که بنده رفتار نامناسب در برخورد با کودکان لجباز داشته باشم، لجبازی را به نافرمانی و به اختلال تبدیل می کنیم.

سنین 3 تا 4 سالگی، زمانی است که فرد می گوید: لباسم را خودم بپوشم، خودم آذوقه خود را بخورم، کفشم را  خودم بپوشم و…

پوشیدن کفش توسط خود کودک جزء زیباترین اشتباهاتی است که بچه ها انجام می دهند و کفش خود را اشتباهی می پوشد.

 اما دقیقا همین ها یکی از مراحل رشد شناختی کودکان هستند.

پس بنابراین در این سن، فرد در حال رسیدن به احساس استقلال است و اعتماد به نفس شان در حال شکل گیری است.

و بسیاری از مراحل رشد شناختی در این سنین در حال شکل گیری می‌باشد.عدم درک این موضوع باعث برخورد ناصحیح با کودک می‌گردد که در نهایت منجر به عکس العمل نادرست کودک که همان لجبازی می باشد، می‌گردد. 

4) آموزش قوانین به کودک لجباز:

همه‌ی ما یک سری قوانین ثابت در زندگی خود داریم، دستور العمل هایی داریم  که می خواهیم به بچه ها یاد بدهیم.

اما حواسمان نیست که ما با یک بچه 5 ساله سروکار داریم، اگر بگویید قانون به این شکل می باشد که این کار را انجام دهید و این کار را انجام ندهید، معمولا همه را فراموش می کند.چرا؟

بخاطر اینکه گنجایش حافظه بچه ها زیاد نیست.پس بنابراین در آموزش قوانین و دستورالعمل های تربیتی زندگی، به صورت تکی عمل خواهیم کرد.

آموزش تک به تک قوانین و دستوراعمل های تربیتی و…. یعنی چه؟

یعنی اینکه اگر شما می خواهید که به بچه ها دستورالعمل و نکات رفتن به  پارک  را آموزش بدهید و بگویید، فرزندم می‌خواهیم  به پارک برویم.

قبل از آن باید به او بگویید که رفتن به پارک به چه ترتیبی است،چه نکاتی را قبل،حین و بعد باید رعایت نماید.

همین یک نکته را بارها و بارها باید تکرار کنید،البته این تکرار نباید باعث دلزدگی و دلخوری کودک گردد.

چرا که تکرار بیش از حد و غیر متعادل و حساب نشده گاهی منتج به نتیجه معکوس می گردد.

5) صحبت با کودک در زمان مناسب:

وقتی که می‌خواهیم در برخورد با کودکان لجباز دستورالعملی را آموزش دهیم، بهتر است که دست بچه را گرفته و با او صحبت نمایید.

البته برای این کار باید نکاتی را رعایت شود.

• در عصبانیت با کودک صحبت نمی‌کنیم.

• آن هنگامی که در حال کوبیدن پای خود به زمین می باشد، جیغ می‌زند، هیچ وقت زمان اصلاح رفتار نیست.

• آن موقعی که با فرزند مان در حال بازی کردن هستیم، در قالب بازی با او صحبت می نماییم.

• در هنگام صحبت با کودک دست او را بگیرید و بنشینید، تا قدتان اندازه بچه شود.

خود را تصور کنید، یک فردی دو برابر قد شما، با شما صحبت می کند، در حقیقت دنیای هر دو شما یکسان نیست.

پس بنابراین، می نشینید، در چشم های فرزند خود می نگرید و می‌گویید،فرزندم ما یک سری قوانین داریم.

مثلاً قانون خانه ما این است که حتماً بچه ها راس ساعت 9 یا حدود آن، باید بخوابند.متوجه شدی؟

و از او می خواهیم که حرفهای گفته شده به او را تکرار کند.

وقتی که کودک تکرار می کند، در واقع شما آن نکته را در حافظه کودک  فعال می‌کنید.

ولی اگر که تکرار نکند، یعنی کلا حواسشان جای دیگری بوده و حرف های شما را نشنیده و نمی داند که شما چه می گویید.

6) برخورد با کودکان لجباز از طریق بازی:

ما با شما در خصوص اینکه با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم صحبت می کنیم.

یکی از بهترین شیوه ها برای بیان نکته‌ها ،قوانین و دستورالعمل های زندگی در برخورد با کودکان لجباز از طریق بازی است.

مثلا: عروسک های انگشتی را دیدید؟ یکی از بهترین راه ها این است که توسط آن عروسکها با او صحبت کنیم.

چون تقریبا همه بچه ها، اسباب بازی محبوب دارند.مثلا اسباب بازی خرس با او می خوابد و کودک احساس خیلی خوبی با این خرس دارد، حتی احساس آرامش می کند.

با زبان آن عروسک خرس در قالب یک بازی با او صحبت کنید.

برای مثال: 

فرض کنید که می خواهیم بگوییم مسواک زدن جز مواردی می باشد که قانون است و همه باید رعایت کنند.

آقا خرسه، بنظر شما هم همینطور است یا خیر؟

پس بنابراین، از دیدگاه او هم مطرح کنید.

تغییر صدا دهید و مانند آن خرس با بچه حرف بزنید، معمولا بچه ها بسیار زیاد به آن نکته توجه می کنند.

یا بچه هایی را دیدید که در ذهن خویش دوستان خیالی دارند و با او بازی می‌کنند؟اسم هم برای او انتخاب می‌کنند.

آن دوستان خیالی، هم اگر از دیدگاه شما خیلی مشکل خاصی نباشد، می‌توانند به عنوان ابزاری باشند که شما از طریق آن‌ها قوانین را به طور کامل به فرزندان بیاموزید.

7) درمان لجبازی کودکان از طریق جعبه ی نقاشی احساسات:

یکی از مواردی که در پاسخ ما به اینکه چگونه بتوانیم اصلاحات رفتاری در برخورد با کودکان لجباز انجام دهیم و با بچه های لجباز و پرخاشگر چگونه رفتار کنیم؟ 

این است که وقتی  با بچه ای مواجهه می شویم که به ظرف غذا می زند، یا غذا را پرت می‌کند، بلافاصله به او تذکر ندهیم.

ما باید احساسات را به او نشان دهیم.

یعنی این بچه عصبانی است، منتهی بلد نیست که بگوید بنده عصبانی هستم، فقط این را می داند که از راه رفتار خود نشان دهد.

یکی از ساده ترین روش ها این است که شما یک جعبه داشته باشید، مهم نیست چه جعبه ای باشد.

مثلا: جعبه کفش، چند عدد هم نقاشی داشته باشید.نقاشی هایی که حالت های هیجانی مختلف را نشان می دهند، 

یک نقاشی که می تواند عصبانیت را نشان دهد، یک نقاشی که می تواند خوشحالی را نشان دهد.بعد این جعبه را دو قسمت کنید. 

کارت های احساس خوب اینجا قرار می‌گیرد، کارت های احساس بد به طرف دیگر می رود.بعد سناریو تشکیل دهید. 

چگونه سناریو تشکیل دهیم؟

سناریو به این ترتیب است که می‌گوییم، خب الان می خواهیم بازی کنیم.

فرض می‌کنیم یکی از دوستان در مدرسه یا در مهد کودک یا  در هر جا که هستید، یواشکی شما را مورد تمسخر قرار داده و می خندد.

از کودک می خواهیم که بگوید چکار می‌کند؟ او شروع می کند به نشان دادن رفتارهایی که می تواند انجام دهد.

خب خیلی خوبه، همیشه با او موافقت کنید.

• چون خود لجبازی این است که بچه ها همیشه با نه شروع می کنند.

• چون هر چه که با کودک لجباز صحبت می کنید، او خیلی با شما بحث می‌کند و حرف های خود را با نه شروع می کند.

نکته مهم در برخورد با کودکان لجباز:
 

حتما بخوانید: