کنترل و مدیریت افکار منفی

برای کسب مهارت کنترل و مدیریت افکار منفی ابتدا باید عوامل تولید افکار منفی و مزاحم را شناسایی نماییم.
عوامل تولید افکار منفی و مزاحم:
1- عدم اعتماد به نفس با عث تولید بیش از حد افکار منفی می شود.
2- بی توجهی به ارزش ها و نیازها در زندگی.
3- پرونده های باز ذهنی : افکاری که آنها را نمی‌توانیم مدیریت نماییم که به همین دلیل به افکار منفی تبدیل می‌شود.
4-شکست در زندگی
5-تجربیات خوب یا بدی که درطول زندگی کسب می کنیم.
6-اتفاق هایی که در طول زندگی رخ می دهد. 
7-انسانهایی که پیرامون زندگی شخصی ما قرار دارند.

آیا امکان کنترل و مدیریت افکار منفی و مزاحم برای همیشه وجود دارد؟

پاسخ منفی است، برای اینکه اگر اینطور فکر کنیم که ما می توانیم کاری کنیم که هیچ‌وقت فکر منفی سراغ ما نیاید، عملاً عملکرد ضمیر ناخوداگاه خود را مورد سوال قرار می دهیم.
ضمیر ناخود آگاه ما، افکار منفی را به این دلیل در ما شکل می دهد که احساس می کند ممکن است امنیت ما مورد خطر واقع بشود.
ضمیر ناخودآگاه برای اینکه ما را متوجه کند که شاید این اتفاق، موضوعی باشد که امنیت ما به خطر بیاندازد، بنابراین افکار منفی را در ما تولید می‌کند.
پس نباید ما به هیچ عنوان فکر کنیم که باید همیشه افکارمان مثبت باشد.
نکته قابل ملاحظه در کنترل و مدیریت افکار منفی این است که همه‌ی ما بلا استثناء در زندگی‌مان تعداد تجربه‌ی موارد مثبت مان خیلی بیشتر از موارد منفی است.
اما ذهن ما بروی موارد منفی بیشتر متمرکز می شود. یعنی وقتی که قرار باشد یکی از خاطرات‌تان را در ذهن‌تان  تداعی و مرور کنید، معمولا اول به سراغ فکر منفی می روید.
یا مثلا وقتی قرار باشد لیستی از افکار مثبت و منفی تان را تهیه کنید، معمولا تعداد افکار منفی که روی کاغذ می‌آورید بیشتر است. علت چیست ؟ 
برای بیان علت ابتدا باید در نظر داشته باشیم  و بپذیریم که افکار مثبت از افکار منفی بیشتر است.
ما در طول زندگی موفقیت های زیادی داشتیم، مانند اینکه  درس خواندیم ، کار پیدا کردیم ، چندین ارتباط خوب داشتیم ، ازدواج کردیم ، بچه دار شدیم، جشن تولد های زیادی رفتیم، مسافرت ها، مهمانی ها، کلی خاطرات خوب داشتیم.
همه‌ی اینها و سایر موفقیت های دیگر، افکار مثبت زندگی ما را شکل می‌دهد. 
حالا در کنار این افکار مثبت چند مورد افکار منفی و مزاحم هم در زندگی داشتیم.
ممکن است شاهد فوت چند نفر از عزیزانمان بوده باشیم، ولی قطعا تعداد تولد هایی که دیده‌ایم خیلی بیشتر از تعداد فوت ها بوده است.
ممکن است یکجا هم در درسی ضعیف عمل کرده باشیم، یک شکست مالی خورده باشیم، ولی در کنار این شکست ها چندین موفقیت مالی کسب کرده‌ایم.
  • اما چون ضمیر ناخودآگاه ما نمی خواهد، ما مجدداً مرتکب یک سری از اشتباهات دیگر بشویم.
  •  و نیز نمی خواهد امنیت مان به خطر بیفتد.
  • و از طرفی می خواهد یک سری از اشتباهاتی که قبلا انجام داده‌ایم، برایمان درس عبرتی بشود تا دیگر تکرارش نکنیم.
لذا ضمیر ناخودآگاه دقیقاً بر روی موارد و افکار منفی تمرکز می نماید و دائما آن ها رادر ذهن ما تداعی و تکرار می نماید،تا حواسمان جمع تر شود.
بنابراین وجود افکار منفی می تواند به عنوان یک نقطه قوت در ما تلقی بشود، لذا وقتی یک فکر منفی سراغ ما بیاید یعنی درون ما حواسش به ما هست.
افکار منفی در ضمیر ناخودآگاه، ما را متوجه چیزی یا عواملی می‌کند که شاید ما در شرایط عادی هیچ توجهی به آن نداشته باشیم و این مسئله‌ی بسیار بسیار مهمی است.
باید بدانیم ضمیر ناخوداگاه هیچ وقت نمی‌خواهد که رفاه و آسایش ما به خطر بیفتد، پس  وقتی این نکته را می پذیریم، می‌توانیم بگوییم نصف راه را رفته‌ایم.
پس بیایم برای کسب مهارت کنترل و مدیریت افکار منفی، با افکار منفی خود دوست بشویم.
بنابراین به محض اینکه یک فکر منفی به سراغ ما آمد، بگوییم که چقدر خوب شد که این فکر به ذهن من آمد.
با این فکر و احساس منفی قرار است آگاه شوم،جلوی یک اتفاق ناخوشایند را بگیرم.
پس وقتی با این رویکرد به افکار منفی نگاه می کنیم نگرش ما در کنترل و مدیریت افکار منفی نسبت به افکار منفی تغییر می کند. 
آن وقت افکار منفی خود به خود مدیریت و کنترل می‌شوند. پس در درجه‌ی اول مهارت کنترل و مدیریت افکار منفی ، باید بپذیریم که هر فکر منفی حاوی یک پیام در سطح ضمیر ناخودآگاه است.
فکر و احساس منفی در ضمیر ناخودآگاه رفاه، امنیت و آسایش ما را حفظ می‌کند.
پس باید با این افکار و احساسات منفی دوست بشویم و به آنها توجه کنیم.خب حالا چه کارهایی برای کنترل و مدیریت افکار منفی انجام دهیم. 
کارهای زیادی هست که می توان برای کنترل و مدیریت افکار منفی انجام داد.
مهارت کنترل و مدیریت افکار منفی

سه راه کار برای کنترل و مدیریت افکار منفی

راهکار اول: افکار و احساسات منفی و مثبت خود را یادداشت نمایید.
همانطور که گفتیم هیچ فردی نمی تواند وجود داشته باشد که افکار منفی در ذهن خود نداشته باشد.
اگر چنین شخصی را سراغ داشته باشید، شک نکنید این فرد هیچ هدفی در زندگی ندارد و به هیچ چیز هم در زندگی فکر نمی کند و در نهایت یک زندگی عادی دارد.
پس همه ما افکار منفی داریم.اولین راه کار برای کنترل و مدیریت افکار منفی این است که همیشه قلم و کاغذی به همراه داشته باشید.
به محض این که یک فکر یا احساس منفی به ذهن‌تان رسید، آن را یادداشت کنید و درمقابل همان فکر منفی، فکر متضاد و مثبت آن را بنویسید.
فکرمنفی را نمی‌توانم انجام دهم ولی در مقابل فکر مثبت را می‌توانم انجام دهم.یعنی فکر مثبت را در مقابل فکر منفی یاداشت کنیم.
این اتفاق برای من رخ می‌دهد، این اتفاق رخ نمی‌دهد. یعنی هر فکر منفی یاداشت کردید در مقابل آن یک فکر مثبت متناسب با آن فکر منفی یاداشت کنید.
شماره گذاری کنید و به مدت یک هفته این کار را انجام دهید. تعداد افکار منفی خود را بعد از یک هفته محاسبه کنید.
حالا هفته دوم این کار را انجام دهید و پایان هفته دوم متوجه می‌شوید که تعداد افکار منفی به نصف کا هش پیدا کرده است.
چون ضمیر ناخودآگاه شما مسیر عصبی‌اش عوض می‌شود و  یاد می‌گیرد هر زمان یک فکر منفی به ذهنتان خطور کرد،بلافاصله یک فکرمثبت کنارش قرار بگیرد.
حالا قدرت افکار مثبت در کنار افکار منفی در توازن قرار گرفته است، بنابراین افکار منفی کاهش می یابد.اگر در هفته اول افکار منفی هشتاد باشد در هفته سوم به ده خواهد رسید.
راه کار دوم:استفاده از آهنگ شاد و مورد علاقه
برای کنترل و مدیریت افکار منفی یک آهنگ مورد علاقه که شاد است را انتخاب کنید،این موزیک می تواند بیکلام یا باکلام باشد.
چند بار به این آهنگ گوش بدهید.تا ریتم آهنگ کاملاً در ذهن شما شکل بگیرد. 
حال آن تفکر منفی که دارید،ممکن است شامل چند جمله باشد، مثلا من اگر با شخص موردنظر ارتباط بر قرار کنم، ممکن است به من ظلم بکند و حق من را پایمال کند و من احساس حقارت کنم. 
این جملات منفی را در حد چند کلمه خلاصه کنید.ممکن است حق من را پایمال کند. ممکن است حقم ضایع شود. 
یعنی تعبیری که از آن فکر منفی می گیرید را در قالب جمله چند کلمه‌ای برداشت کنید.
حالا آن ریتمی که از قبل حفظ کردید را روی این جملات منفی کوتاه شده قرار دهید. 
یعنی دقیقاً با صدای بلند آن جمله ها را با آن ریتم تکرار بکنید.دقیقاً فراز و فرود ها را رعایت کنید.
شما دارید جمله منفی می گویید در چند کلمه خلاصه شده ولی با ریتم آهنگ شادی که به آن علاقه دارید و از آن لذت می برید.
حتی می توانید بشکن بزنید، پای کوبی کنید و آن را تکرار کنید.
اگر این اتفاق رخ دهد، در کمتر از سی ثانیه آن فکر منفی قدرت بالای خودش را از دست می‌دهد.
آن فکر و احساس منفی حالت طنز و سرگرمی پیدا می کند و بعد از یک مدت خیلی کوتاه  مسخره به نظر می رسد.
راه کار سوم:اطلاعات و دانش خود را در خصوص موضوع مورد نظر افزایش دهید.
راه کار سوم برای کنترل و مدیریت افکار منفی یک راه کار مهارتی است.وقتی ما یک فکر منفی داریم، قطعا ما در ناخودآگاه خود یک نگران‌هایی داریم. 
همان طور که قبلا گفتیم ممکن است از اینکه امنیت ما به خطر بیافتد نگران باشیم،ولی اغلب موارد ما از علت و عوامل این نگرانی اطلاعات کافینداریم.
مثلا شما می خواهید یک کلاس آموزشی ثبت نام کنید، یک فکر منفی به ذهن شما خطور می کند.
آیا این کلاس برای من مفید است یا مفید نیست؟ بعد این فکر گسترش پیدا می‌کند.
در لحظه، در ثانیه کلی فکر در ذهن ما مرور می شود.این افکار و احساسات در ذهن ما بلا تکلیف هستند.
حالا اگر در این بین چند فکر منفی به سراغ ما بیاید و ما نتوانیم آن ها را سر سامان بدهیم، قطع به یقین این افکار در مدت کوتاهی گسترش پیدا می‌کند.
این افکار تعمیم پیدا می کنند،افزایش می یابد و در نهایت قضاوت ها بیشتر می شود و روز به روز اذیت می شویم.
بنابراین خیلی جاها لازم است برویم و یک مهارت،یک دانش در رابطه با آن موضوع کسب کنیم.
یک جستجو انجام دهید،اگر من در این کلاس شرکت کنم چه نتایجی کسب خواهم کرد.دیگران چه موفقیت هایی به دست آوردند، چه سر فصل هایی آموزش داده می شود.
خیلی جاها وقتی ما اطلا عات دقیق تری بدست می‌آوریم، بسیاری از نگرانی ها و افکار منفی ها از بین می رود.
به طور مثال وقتی  می خواهیم جایی برویم که تا حالا نرفته‌ایم، ترس داریم که آیا به موقع می‌رسم؟ با مترو بروم یا با خودرو شخصی؟ اگر با خودرو شخصی بروم در ترافیک خواهم ماند یا خیر؟ و…
حالا اگر شما نسبت به دریافت اطلاعات از مسیر و نحوه تردد به مکان مورد نظر اقدام نمایید، ناخودآگاه بر ترس ناشی از آن افکار و احساسات منفی غلبه خواهید نمود. 
چرا که افزایش اطلاعات در خصوص یک موضوع باعث بالا رفتن اعتماد به نفس شما خواهد شد و شما باور خواهید کرد که می توانید.
این باور به توانستن باعث می شود که بر افکار و احساسات منفی خود غلبه نمایید.  
0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
دکتر زهره واثقی، مشاور و روانشناس خانواده و زوج درمانگر، متخصص در زمینه مشاوره پیش از ازدواج، اختلافات زناشویی،اضطراب، مشاوره تربیت کودک،اختلالات یادگیری کودک و آموزش مهارت های زندگی هستند و با توجه به سوابق زیادی که در زمینه های مختلف درمان گری دارند می توانند بهترین راهکارها و راه حل ها را برای شما ارائه دهند.دکتر زهره واثقی یکی از بهترین روانشناسان در شمال تهران هستند.
روانشناس خانم دکتر زهره واثقی
مقالات منتشر شده:

آخرین نوشته‌ها

تماس با ما

02166703576 - 02122214949
راه های ارتباطی با دکتر زهره واثقی
دسترسی سریع به مقالات
فهرست
0
افکار شما را دوست داریم، لطفا نظر دهید.x